Σάββατο 12 Δεκεμβρίου 2009

Ο 12ος Μήνας καθορίζει αν η οικονομία μας έχει προοπτική πέρα των 12 μηνών

Παρακάτω αιτιολογείται γιατί η οικονομία μπορεί να έχει μόνο 12 μήνες πριν την πτώχευση αν δεν παρθούν άμεσα διαρθρωτικά μέτρα. Το Δημόσιο χρέος της Ελλάδας ανέρχεται αυτή τη στιγμή στα $ 350 Δις, ας αναλογιστούμε το τι θα πρέπει να πληρώσουν οι επόμενες γενεές. Συμβολικά η δημοσίευση γίνεται στις 12/12 για να δοθεί έμφαση στη σημασία του αριθμού 12 στο μέλλον της Ελληνικής Οικονομίας.

Περίμενα τόσο καιρό να συμβεί αυτό που γίνεται ή τουλάχιστον φαίνεται να γίνεται τις τελευταίες μέρες. Η Ελλάδα δέχεται ασφυκτικές πιέσεις για να λάβει μέτρα προκειμένου να γλιτώσει τη διαφαινόμενη οικονομική κατάρρευση.

Σε προηγούμενη δημοσίευση έκανα λόγο για «άτυπο» πόλεμο μεταξύ Ευρώ και Δολαρίου. Η άποψη δικαιώνεται από τα σημερινά δρώμενα. Οι αδύναμοι κρίκοι του Ευρωσυστήματος χτυπιούνται ανελέητα. Το ζήτημα είναι ότι ο πιο αδύναμος κρίκος τελικά είναι η χώρα μας. Τα δημοσιονομικά σε συνδυασμό με πολιτικές «κοροϊδίας» που ακολούθησαν και ακολουθούν οι κυβερνήσεις μας, μας καθιστούν έρμαια μελλοντικών αρνητικών εξελίξεων. Δυστυχώς λοιπόν δεν έχουν άδικο που στοχεύουν τη χώρα μας.

Τα προβλήματα της χώρας είναι βαθιά, «δομικά» και δεν υπάρχει καμία περίπτωση να διορθωθούν με μέτρα βραχυπρόθεσμου χαρακτήρα. Τα προβλήματα που μαστίζουν τη χώρα είναι το δημογραφικό και το ασφαλιστικό. Συγκεκριμένα το πρώτο καθιστά το δεύτερο «Μαύρη Τρύπα» έτοιμη να καταπιεί τη χώρα.

Οι προτάσεις περί μείωσης δημοσίων δαπανών συμπεριλαμβανομένων των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων, το μόνο που προσφέρουν είναι μια διευκόλυνση στην κατάρτιση του επόμενου προϋπολογισμού με την προσωρινή μείωση του ελλείμματος και προφανώς στρέφουν το σύνολο της κοινωνίας εναντίον της κοινωνικής ομάδας των δημοσίων υπαλλήλων. Οι δημόσιοι υπάλληλοι με τα μύρια κακά τους, είναι οι αιμοδότες του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας και η βάση αναφοράς για τις απολαβές των ιδιωτικών υπαλλήλων. Αν μειωθούν οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων, τότε σίγουρα θα μειωθεί το έλλειμμα αλλά μόνο προσωρινά. Κι αυτό γιατί μειώνοντας τους μισθούς, θα μειωθούν ταυτόχρονα και οι ασφαλιστικές εισφορές μεγαλώνοντας την τρύπα που αναπόφευκτα θα κληθεί να καλύψει το κράτος αυξάνοντας πάλι το έλλειμμα. Επομένως αυτή η λύση δεν είναι δόκιμη, αντιθέτως το αποτέλεσμά της θα είναι αρνητικό λόγω των κοινωνικών αναταραχών που θα προκαλέσει, όπως αναφέρθηκε παραπάνω.

Δυστυχώς η κατάσταση έχει ως εξής: Η εξειδικευμένη εταιρεία αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας Fitch υποβίβασε την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας μας σε BBB+. Τι σημαίνει αυτό; Από μόνο του δεν λέει τίποτα, πρέπει να αξιολογήσουμε κάποια γεγονότα και μετά να αναλύσουμε τί συνέπειες μπορεί να έχουμε από αυτή την υποβάθμιση. Οι κυβερνήσεις της χώρα μας κάθε Δεκέμβρη κάθε έτους φώναζαν τους τραπεζίτες μας κι έκαναν την εξής συμφωνία κυρίων. Οι ελληνικές τράπεζες αγόραζαν το ελληνικό χρέος (Ομόλογα) βοηθώντας στη σύνταξη του εκάστοτε προϋπολογισμού και στη συνέχεια δανείζονταν τα κεφάλαιά τους (πίσω) από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Οι τράπεζες δέχονταν για τον πολύ απλό λόγο ότι τα ομόλογά μας είχαν υψηλή πιστοληπτική αξιολόγηση κλάσης (Α) και κουπόνι γύρω στο 2,5-3%. Η ΕΚΤ από την αρχή της κρίσης του χρηματοπιστωτικού συστήματος σε μια προσπάθεια τόνωσης της ρευστότητας παρέχει δάνεια στα πιστωτικά ιδρύματα έναντι χρεογράφων πιστοληπτικής αξιολόγησης έως κλάση (Β). Η χρέωση για τέτοιου είδους υπηρεσίες είναι 1%, δηλαδή ίση με το βασικό επιτόκιο της Ευρωζώνης. Όπως γίνεται αντιληπτό οι τράπεζες δάνειζαν το ελληνικό κράτος με 2,5-3% και χρησιμοποιούσαν τα χρεόγραφα του ελληνικού κράτους ως εγγύηση στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα για να δανειστούν πάλι τα κεφάλαια που δάνεισαν το ελληνικό κράτος στην προνομιακή τιμή του 1%. Με αυτή την κίνηση οι τράπεζες είχαν ένα επιπλέον κέρδος στις επιχειρήσεις τους, όπως φαίνεται και πιο πάνω, της τάξης του 2%. Εδώ γίνεται αντιληπτό το γιατί η εκάστοτε κυβέρνηση δεν θέλει και δεν μπορεί να επέμβει άμεσα στις τράπεζες. Δεν συμφέρει το κράτος να τα βάλει με τις τράπεζες εάν αυτές παρέχουν τέτοιες διευκολύνσεις. Αντιθέτως το κράτος θέλει να έχει «δυνατές» τράπεζες για να μπορούν να του παρέχουν τέτοιες «υπηρεσίες». Αυτά όμως μέχρι "χθες". Από "σήμερα" η οικονομία μας έχει 12 μήνες και η κυβέρνηση μόνο τον 12ο μήνα αυτού του έτους!

Η Fitch πριν από λίγες μέρες υποβάθμισε την πιστοληπτική μας ικανότητα σε ΒΒΒ+ κι επιφυλάσσεται για νέα υποβάθμιση. Είναι λογικό και δίκαιο αυτό όταν το Η. Βασίλειο είναι στη χειρότερη οικονομική κατάσταση από το 1930 και η Ισπανία υποφέρει από την αρχή της κρίσης; Ας δούμε λίγο τα στοιχεία. Η σχέση μεταξύ δημοσίου χρέους προς Εθνικό Ακαθάριστο Προϊόν (Debt/GDP) για Η.Β, Ισπανία και Ελλάδα είναι 80%, 66% και 125% αντίστοιχα. Οι αγορές τιμολογούν την ασφάλεια έναντι χρεοκοπίας για τα ομόλογα της χώρας μας (Credit Default Swap) $ 209.000 ανά $ 10.000.000 χρέος, η αντίστοιχη τιμολόγηση για τη Γερμανία είναι μόλις $ 29.000. Αν αναλογιστούμε ότι όλες οι χώρες που αναφέραμε πάνω είναι «βαριές» βιομηχανικές χώρες κι εμείς χώρα που στηριζόμαστε στον τουρισμό, στον οποίο καταντήσαμε μη ανταγωνιστικοί και σε συνδυασμό με το γεγονός ότι επί δέκα χρόνια δεν κάναμε τίποτα για να ανατρέψουμε την κατάσταση, τότε είναι ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΔΙΚΑΙΗ Η ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗ. Η προσωπική μου άποψη είναι ότι έγινε και με τις ευλογίες της ΕΚΤ.

Η υποβάθμιση της πιστοληπτικής μας ικανότητας σημαίνει το ΤΕΛΟΣ της ειδυλλιακής σχέσης μεταξύ των τραπεζών και της εκάστοτε κυβέρνησης. Αυτό για τον πολύ απλό λόγο ότι από του χρόνου η ΕΚΤ θα δέχεται σαν εγγυήσεις για δάνεια που θα παρέχει μόνο χρεόγραφα πιστοληπτικής ικανότητας κλάσης (Α) και μόνο. Επομένως τα ομόλογα της χώρας μας θα είναι άχρηστα για τις τράπεζες. Κατά συνέπεια οι τράπεζες θα σταματήσουν να χρηματοδοτούν το χρέος μας και το κράτος θα αναγκαστεί να τρέξει να ζητήσει «ειδική» βοήθεια από την ΕΚΤ. Αυτό θα γίνει διότι ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν μπορούμε να πτωχεύσουμε, αλλά «ειδική» βοήθεια από την ΕΚΤ θα είναι, προσωπική μου άποψη, με όρους Διεθνούς νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), δηλαδή με όρους που τίθενται σε υπό πτώχευση χώρες. Επομένως κύριοι, η οικονομία μας έχει περιθώριο 12 μηνών και αν δεν παρθούν άμεσα μέτρα στον προϋπολογισμό, τότε κρατηθείτε γερά και απολαύστε την ΠΤΩΣΗ της χώρας μας. Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι η Fitch προχώρησε ένα βήμα πιο πάνω. «Απείλησε» με υποβάθμιση πιστοληπτικής ικανότητας τη Fortis εξαιτίας της «υπερβολικής» της έκθεσης σε ελληνικά ομόλογα. Αυτό είναι μια ένδειξη των πιέσεων που ασκούνται και θα ασκηθούν από τις αγορές. Βέβαια ο Έλληνας Υπουργός Οικονομίας για να καθησυχάσει τις αγορές βγήκε και είπε στα αγγλικά ότι «…..the situation is coming under control», εκτός του ότι είναι λάθος χρήση της Αγγλικής Γλώσσας, είναι και λάθος «γλώσσα» προς τις αγορές. Βγήκε και είπε ότι η κατάσταση «έρχεται υπό έλεγχο», με λίγα λόγια για να καθησυχάσει τις αγορές τους άφησε να εννοηθεί ότι τώρα η κατάσταση είναι μπάχαλο, αλλά «έρχεται υπό έλεγχο». Τον καταλαβαίνω όμως, γιατί πρέπει κάποιος να του έδωσε τρομερή κατάρα για να του τύχει να διαχειριστεί τέτοια κατάσταση.

Εν κατακλείδι, εάν δεν παρθούν ΑΜΕΣΑ μέτρα ΜΟΝΙΜΟΥ χαρακτήρα, τότε η οικονομία μας έχει 12 μήνες.